آداب حفظ دندان تا 70 سالگی - وبلاگ عینک سفارشی

به گزارش وبلاگ عینک سفارشی، در بسیاری از کشورهای پیشرفته بسیاری از افراد حتی در سنین سالمندی دندان های طبیعی خود را در دهانشان دارند چون در این کشورها فرهنگ پیشگیری از بیماری ها به خوبی جا افتاده است. با دکتر محمد رضا خامی، متخصص سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی در این باره به مصاحبه نشسته ایم.

آداب حفظ دندان تا 70 سالگی

دکتر محمدرضا خامی*

در بسیاری از کشورهای پیشرفته بسیاری از افراد حتی در سنین سالمندی دندان های طبیعی خود را در دهانشان دارند چون در این کشورها فرهنگ پیشگیری از بیماری ها به خوبی جا افتاده است. با دکتر محمد رضا خامی، متخصص سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی در این باره به تبادل نظر نشسته ایم.

آقای دکتر، اصلا ممکن است کسی در سنین بالا دندان های خودش را داشته باشد و نیازی به دست دندان نداشته باشد؟

بله کاملا ممکن است. متاسفانه عقیده غلطی در بین بسیاری از مردم رواج دارد که فکر می نمایند بالا رفتن سن لزوما به از دست رفتن دندان ها منجر می گردد و در این مورد نمی توان کاری انجام داد. درحالی که می توان دندان ها را تا سنین بالا حفظ کرد.

برای اینکه چنین اتفاقی پیش بیاید باید در دوران جوانی چه کارهایی را انجام داد؟

بیماری های دهان و دندان برخلاف برخی از بیماری ها تا حد زیادی قابل پیشگیری هستند. دلیل این مساله هم این است که علل این بیماری ها و نحوه ایجاد و سیر پیشرفت این بیماری ها تا حد زیادی شناخته شده است و روش های پیشگیری متعدد و موثری هم برای آنها وجود دارد. در صورت استفاده از این روش ها می توان دندان ها را حفظ کرد و از بیماری های بافت نرم دهان هم پیشگیری کرد. برای پیشگیری از پوسیدگی حداقل روزی دوبار مسواک زدن با خمیردندان حاوی فلوراید لازم است. بعلاوه باید مصرف مواد قندی پوسیدگی زا و به خصوص تکرار مصرف آنها کم گردد و تا حد امکان محدود به وعده های غذایی اصلی باشد. برای پیشگیری از بیماری های لثه هم علاوه بر مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، خودداری از مصرف دخانیات لازم است، چراکه ثابت شده است که سیگار کشیدن موجب تشدید بیماری های لثه می گردد. برای پیشگیری از سرطان دهان هم خودداری از مصرف سیگار و الکل و مصرف حداقل پنج قسمت میوه یا سبزی تازه در روز لازم است. در کنار همه اینها، حداقل سالی یکبار مراجعه به دندانپزشکی برای معاینه دوره ای لازم است.

چرا بیشتر افرادی که به سنین بالا می رسند دندان هایشان از دست رفته است؟

این مساله دلیل های مختلفی دارد. شاید بیشتر افراد فکر می نمایند از دست رفتن دندان نتیجه طبیعی بالارفتن سن است و نمی توان از آن جلوگیری کرد. مساله دیگر این است که اصولا برخی مردم فکر می نمایند استفاده از دندان مصنوعی راحت تر است. در صورتی که این تصور کاملا اشتباه است. هیچ چیز نمی تواند جای دندان های طبیعی را بگیرد و دندان مصنوعی مسائل زیادی مثل لق شدن، زخم کردن دهان، قدرت جویدن ناکافی، ظاهر نامناسب و... دارد. مساله دیگر این است که برخی از مردم مساله سلامت دهان را خیلی جدی نمی گیرند. در حالی که علاوه بر مسائلی که این بیماری ها ایجاد می نمایند مثل درد و ناراحتی و هزینه بالا و...، امروزه ارتباطاتی بین بیماری های دهان و بیماری هایی مثل بیماری های قلبی پیدا شده است. یعنی برای مثال بیماریهای لثه می توانند زمینه ساز بیماری های قلبی باشند.

در دوران کودکی و حتی بارداری چه مراقبت هایی برای رسیدن به این هدف طولانی مدت می توان انجام داد؟

به مساله خوبی اشاره کردید. مراقبت از دندان ها باید از همان سنین کودکی آغاز گردد. بعلاوه مادر در دوران بارداری با رعایت تغذیه سالم و کافی (حاوی کلسیم کافی) می تواند به سلامت دهان و دندان کودک خود یاری کند. ابتلای مادر باردار به برخی بیماری های عفونی ممکن است سلامت دندان های در حال تشکیل جنین را به خطر اندازد. اولین معاینه دهان از طریق دندانپزشک در دوران کودکی باید در شش ماهگی و همزمان با رویش اولین دندان شیری انجام گردد. بعد از هربار شیرخودن باید دندان های کودک با گاز مرطوب تمیز گردد. در همان دوران می توان از مسواک های انگشتی برای تمیزکردن دندان های کودک استفاده کرد که هر زمان که ممکن بود مسواک انگشتی با مسواک معمولی جایگزین می گردد. در ابتدا مسواک زدن برای کودک باید از سوی والدین انجام گردد تا زمانی که کودک خود قادر به این کار باشد. بعد از آن هم تاحدود سن هفت تا هشت سالگی مسواک زدن کودک تحت نظارت والدین انجام می گردد. استفاده از خمیردندان فلورایددار تا زمانی که کودک قادر باشد محتوای دهان خود را به طور کامل تخلیه کند باید به تاخیر بیفتد.

چرا درکشورهای پیشرفته برای بسیاری از افراد در سنین بالا چنین اتفاقی پیش نمی آید و دندان هایشان از دست نمی رود؟ مگر آنها چه کارهایی برای پیشگیری انجام داده اند؟

دلیلش رعایت همین مواردی است که ذکر شد. اگر از ابتدا به مساله سلامت دهان و دندان اهمیت کافی داده گردد و موارد پیشگیری نماینده رعایت گردد، دندان ها حفظ می شوند.

آیا برای رسیدن به چنین هدفی هزینه فوق العاده ای لازم است؟

به طور کلی هزینه پیشگیری هرگز با هزینه درمان قابل مقایسه نیست و بسیار کمتر است. ضمن اینکه نتیجه پیشگیری بسیار بهتر است. حتی برترین درمان برای جایگزینی دندان که استفاده از ایمپلنت است به هیچ وجه نمی تواند جایگزین کامل و طبیعی دندان باشد.

نقش خانواده ها، مدرسه و رسانه ها در فرهنگ سازی در جهت سلامت دهان و دندان چیست؟

همان طور که ذکر شد شاید مشکل اصلی در این زمینه مشکل فرهنگی باشد که قطعا رسانه ها در این زمینه یاری نماینده هستند. بعلاوه اولین رفتارهای بهداشتی در خانواده و سپس مدرسه شکل می گیرد که نشان دهنده اهمیت این دو نهاد است.

... و اما یاری دندانپزشکان

دندانپزشکان با آموزش صحیح بهداشت و سلامت دهان و دندان به بیمارانشان و همین طور یاری به بیمارانی که می خواهند عادات و رفتارهای خود را به سمت صحیح تغییر دهند نقش مهمی دارند. امروزه از طرف سازمان بهداشت جهانی تاکید می گردد که دندانپزشکان باید در فعالیت های ترک مصرف دخانیات در بیمارانشان درگیر شوند چراکه تعیین شده است انجام این کار از سوی دندانپزشکان اثربخشی خوبی دارد. این مساله به خصوص در خصوص جوانان صادق است که دندانپزشکان با تاکید بر آثار آنی مصرف سیگار مثل رنگ گرفتن دندان ها و بوی بد دهان می توانند انگیزه خوبی در افراد ایجاد نمایند. بعلاوه با انجام معاینه دقیق و کامل بافت های نرم دهان برای بیماران مسن، دندانپزشکان می توانند سرطان دهان را در مراحل اولیه تشخیص دهند.

اما در خصوص نقش متخصصان دندانپزشکی اجتماعی ابتدا باید گفت که برخی از روش های پیشگیری از بیماری های دهان و دندان فردی و برخی اجتماعی هستند. در خصوص روش های فردی تا حدی صحبت کردیم. اضافه کردن فلوراید به آب آشامیدنی، آموزش بهداشت در سطح رسانه ها و وضع و اجرای قوانین در جهت سلامت دهان نمونه هایی از روش های اجتماعی هستند که فعالیت در این زمینه ها کار متخصصان دندانپزشکی اجتماعی است. برای مثال اگر با وضع قوانین مناسب، بیمه ها برای خدمات پیشگیری هزینه پرداخت نمایند تحول مثبت و خوبی در کنترل بیماری های دهان و دندان اتفاق خواهد افتاد.

پی نوشت ها :

*متخصص دندانپزشکی اجتماعی

منبع:www.salamat.com

/ک

منبع: راسخون