نقد و بررسی فیلم مانک، ساخته جناب فینچر

به گزارش وبلاگ عینک سفارشی، روزنامه همشهری - آرش نهاوندی: دیوید فینچر با مانک زندگی هرمان مانکوویچ، فیلمنامه نویس مشهور هالیوود را به تصویر کشیده و روایتی خاص از داستان نگارش فیلمنامه همشهری کین ارائه داده است.

نقد و بررسی فیلم مانک، ساخته جناب فینچر

فینچر برای ساخت فیلم مانک 20 سال در پی خانه ای مناسب بود. فیلمنامه این فیلم را در اصل پدر وی، جک فینچر در سال های پایانی دهه 1990 نگاشته بود. درحالی که بسیاری از استودیو های هالیوود نظر مساعدی نسبت به ساخت و انتشار فیلمی سیاه و سفید درباره زندگینامه هرمان جی مانکوویچ، فیلمنامه نویس مشهور فیلم هایی نظیر همشهری کین نداشتند، نتفلیکس به فینچر چراغ سبز نشان داد تا بتواند هدفش در ساخت این فیلم را محقق کند. فینچر در فیلم مانک که در کالیفرنیا محل نگارش و تولید فیلم همشهری کین ساخته شده، از گری اولدمن در نقش هرمان جی مانکوویچ، فیلمنامه نویس و منتقد اجتماعی مشهور آمریکایی، بازی گرفته است.

اولین نقد ها درباره مانک، عموما مثبت است و بسیاری از هم اکنون دیوید فینچر را به خاطر این فیلم یکی از شانس های اصلی دریافت جایزه اسکار بهترین کارگردان در سال 2021 می دانند. شیوع کووید - 19 و کاهش ساخت فیلم و عدم امکان نمایش بسیاری از فیلم ها هم سبب شده تا رقابت برای کسب جایزه اسکار چندان برای فینچر نفسگیر نباشد، اما برای آکادمی اسکار این مسئله می تواند باعث شرمساری باشد که غول فیلمسازی مدرن تنها برای 2 فیلم قضیه عجیب بنجامین باتن و شبکه اجتماعی 2 بار نامزد دریافت جایزه اسکار در رشته بهترین کارگردانی شده و تا به امروز جایزه اسکاری دریافت نکرده است.

با این حال به نظر می رسد جایگاه فینچر از مدت ها قبل در پانتئون سینمایی تثبیت شده باشد. هیچ فیلمساز امروزی و مدرنی تا کنون نتوانسته مانند فینچر بیزاری و ازخود بیگانگی، افسردگی، عقده های روحی و روی تیره و تاریک هوش انسانی را ضمن خارج نشدن از سبک و خط نبوغ فطری و با حفظ جنبه های سرگرم کننده فیلم، آنچنان که فینچر در فیلم هایش به تصویر کشیده، نشان دهد. به نوشته ورایتی، مانک، روایتی از زرق و برق و شلختگی، سلسله مراتب، فساد و شکوه دوران طلایی هالیوود است. آلیسا ویلسون در وکس نوشته است: در فیلم مانک برخلاف برخی دیگر از فیلم های فینچر، خبری از قاتل های سریالی، مبارزات مشت زنی و قتل های خونین نیست. مخاطب هدف این فیلم بیشتر سینمادوستان، منتقدان فیلم و افرادی هستند که عمیقا به تاریخ هالیوود دهه 1940 علاقه دارند. مانک درباره داستان هرمان جی مانکوویچ، مردی است که فیلمنامه همشهری کین را همراه اورسن ولز نوشت.

همشهری کین را هنوز هم یکی از بهترین فیلم های همه دوران می شناسند. فیلم مانک در 2 زمان متفاوت می گذرد؛ نخستین دوران زمانی فیلم، در سال 1940 می گذرد. مانکوویچ (با بازی گری اولدمن)، یک فیلمنامه نویس فصلی هالیوود است که به دلیل یک تصادف ماشین زمینگیر شده و شانس از وی رخت بربسته. پس از این تصادف، تهیه کننده ای او را همراه با یک پرستار و منشی به خانه ای دورافتاده می فرستد تا برای اورسن ولز یک فیلمنامه بنویسد. زمان دوم فیلم هم به یک دهه قبل از آن (1930) برمی شود، در این دوره مانکوویچ با ویلیام راندولف هرست (با بازی چارلز دانس) و نامزدش، ماریون دیویس (با نقش آفرینی آماندا سیفرید) یکی از مشهور ترین و ثروتمندترین های تاریخ آمریکا آشنا می شود.

در بسیاری از منابع ویلیام هرست را الهام بخش خلق شخصیت چارلز فاستر کین از طریق مانکوویچ برای فیلم همشهری کین می دانند. در این دوره زمانی نمایش فیلم، تمام نویسندگان و بسیاری از تهیه کنندگان دهه 1930، افرادی نظیر دیوید او اسلزنیک (با بازی تابی لئونارد مورد)، بن هچت (با نقش آفرینی جف هارنز)، لوئیس بی مایر (با بازی آرلیس هووارد) و مهم تر از همه هرمان مانکوویچ به تصویر کشیده شده اند.

مانک، فیلمی نیست که در ستایش هالیوود نگاشته شده باشد. این فیلمنامه ای عاشقانه به هالیوود نیست؛ اگرچه در صنعت سینما همواره علاقه به فیلمسازی درباره جلوه و شکوه هالیوود وجود دارد. فیلم مانک درباره هالیوود است و نه هالیوود به نام یک منجی. مانک، داستان فیلمنامه نویسی را روایت می کند که کار در هالیوود برایش جنبه سرگرمی دارد. مانکوویچ پیش از حضور در پارامونت، خبرنگار و نمایشنامه نویس موفقی بود. برای او، فیلم ها جنبه سرگرمی داشت و ابزاری بودند برای کسب درآمد و اهمیتی بیش از این نداشتند.

در داستان فیلم هم اینطور نشان داده می شود که هرمان مانکوویچ در گذر زمان متوجه دشواری ها و مسائل صنعت فیلمسازی می شود. او متوجه می شود که کارگرانی برای گذران زندگی با دستمزد پایین در زمینه تولید فیلم ها فعالیت می کنند؛ فیلم هایی که در آن ها واقعیت به نفع قدرتمندان قلب می شود. در فیلم مانک اینطور نشان داده می شود که هرمان مانکوویچ با نگارش همشهری کین گویی همزمان در حال انتقام گرفتن از هالیوود و جبران گذشته خود است.

فیلمنامه اولیه همشهری کین، آمریکایی نام داشت که به اصرار اورسن ولز، مانکوویچ آن را ویرایش کرد. اورسن ولز خود هم بخش هایی به فیلمنامه اضافه کرده بود که این بخش ها هم از طریق مانکوویچ ویرایش شده بود. درنهایت فیلمنامه اولیه 300 صفحه ای تبدیل به فیلمنامه ای 156 صفحه ای شد.

ریچارد بارودی در نیویورکر درباره مانک نوشته است: فیلم مانک به مدعیاتی درباره اینکه هرمان جی مانکوویچ فیلمنامه همشهری کین را خود به تن هایی نوشته و نزدیک بود اورسن ولز (کارگردان فیلم و دستیار نویسنده) اعتبار نگارش این فیلمنامه را به طور کامل از آن خود کند، به صورت پررنگ و ویژه نمی پردازد و حتی درصدد رد این ادعا هم برآمده است. این ادعایی بود که زمانی پائولین کائل، منتقد مشهور نیویورکر هم بر آن پای می فشرد. البته بخش مربوط به این مدعیات هم در فیلم گنجانده شده، اما از اهمیت آن بسیار کاسته و حتی فرضیه نگارش کل فیلمنامه از طریق اورسن ولز هم رد شده است.

در مانک بیشتر به این مسئله پرداخته می شود که چه شد هرمان جی مانکوویچ فیلمنامه همشهری کین را به نگارش درآورد. چه تجربیاتی الهام بخش وی در زمینه نگارش این فیلمنامه شدند و چرا وی تنها فرد قادر به نگارش فیلمنامه همشهری کین بوده است. مانک، فیلمی نیست که به راحتی و سادگی بتوان آن را درک کرد و همچنین فیلمی نیست که در آن به صورت طوطی وار به نظریات دیگران پرداخته شده باشد. مانک یک فیلم هوشمندانه ای است که می توان آن را در رده فیلم های روانشناسانه تاریخی متفکرانه قرار داد.

منبع: برترین ها

به "نقد و بررسی فیلم مانک، ساخته جناب فینچر" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "نقد و بررسی فیلم مانک، ساخته جناب فینچر"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید